Hastalığın hikmetleri

Ey hastalıktan şekva eden biçare adam! Hastalık bazılara ehemmiyetli bir

definedir, gayet kıymetdar bir hediye-i İlahiyedir. Her hasta, kendi

hastalığını o neviden tasavvur edebilir. Madem ecel vakti muayyen değil;

Cenab-ı Hak, insanı yeis-i mutlak ve gaflet-i mutlaktan kurtarmak için, havf

u reca ortasında ve hem dünya ve hem ahireti muhafaza etmek noktasında

tutmak için, hikmetiyle eceli gizlemiş. Madem her vakit ecel gelebilir; eğer

insanı gaflet içinde yakalasa, ebedi hayatına çok zarar verebilir. Hastalık

gafleti dağıtır, ahireti düşündürür, ölümü tahattur ettirir, öylece

hazırlanır. Bazı öyle bir kazancı olur ki; yirmi senede kazanamadığı bir

mertebeyi yirmi günde kazanıyor. Ezcümle, arkadaşlarımızdan -Allah rahmet

etsin- iki genç vardı. Biri İlama'lı Sabri, diğeri İslamköy'lü Vezirzade

Mustafa. Bu iki zat, talebelerim içinde kalemsiz oldukları halde,

samimiyette ve iman hizmetinde en ileri safta olduklarını hayretle

görüyordum. Hikmetini bilmedim. Vefatlarından sonra anladım ki; her ikisinde

de ehemmiyetli bir hastalık vardı. O hastalık irşadıyla, sair gafil ve

feraizi terkeden gençlere bedel, en mühim bir takva ve en kıymetdar bir

hizmette ve ahirete nafi' bir vaziyette bulundular. İnşa iki senelik

hastalık zahmeti, milyonlar sene hayat-ı ebediyenin saadetine medar oldu.

Ben onların sıhhatı için bazı ettiğim duayı, şimdi anlıyorum dünya

itibariyle beddua olmuş. İnşa o duam, sıhhat-ı uhreviye için kabul

olunmuştur.

İşte bu iki zat, benim itikadımca, on senelik bir takva ile elde edilecek

bir kazanç kadar bir kar buldular. Eğer ikisi, bir kısım gençler gibi sıhhat

ve gençliğine güvenip, gaflet ve sefahete atılsaydılar; ölüm de onları

tarassud edip tam günahlarının pislikleri içinde yakalasaydı; o nurlar

definesi yerine, kabirlerini akrepler ve yılanlar yuvası yapacaklardı.